Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom’un yakıt biriminin bir parçası olan Novouralsk bölgesindeki sanayi tesisi NPO Centrotech’den uzmanlar, 700 atmosfer (68,9 megapaskal) çalışma basıncına sahip, hidrojenin depolanması ve taşınması için çeşitli hacimlerde metal kompozit silindir prototipleri geliştirdi, üretti ve başarıyla test etti.
Ultra yüksek basınçlı metal kompozit silindirler listesinde 50 litre hacimli hidrojen depolamaya ve taşımaya yönelik bir prototip silindir de yer alıyor. Bu benzersiz silindir, Rosatom’un Kompozit Bölümü bünyesindeki şirketler tarafından üretilen malzeme ve bileşenlerden oluşuyor. Silindir, alüminyum alaşımdan yapılmış ve özel olarak tasarlanmış bir astara (iç sızdırmazlık katmanı) ve Rosatom Kompozit Bölümü’ne bağlı şirketlerin seri üretimini yaptığı karbon fiberden yapılmış takviye bobinine sahip.
50 litrelik prototip metal-kompozit silindirin testi silindirin, 700 standart atmosfer çalışma basıncına sahip bir silindir için tüm zorunlu gereklilikleri karşıladığını doğruladı. Test sırasında prototip, gerekli mukavemet marjını gösterdi (2.4’lük bir güvence faktörü ile maksimum yüklere dayandı) ve döngüsel yüklere karşı dayanıklı olduğunu ispatladı.
NPO Centrotech’in mühendislik ve teknolojik yaklaşımları, hidrojen yakıtlı araçlar da dahil olmak üzere hidrojenin depolanması ve taşınmasına yönelik büyük hacimli ultra yüksek basınçlı metal-kompozit silindirleri içerecek bir endüstriyel çözüm ve genişletilmiş bir ürün yelpazesi üretmek için kullanılabiliyor. Rosatom’un Kompozit Bölümü uzmanları, planlanan ultra yüksek basınçlı metal-kompozit silindirlerin seri üretim sürecindeki gelişmelere ve söz konusu silindirlerin kullanıma ilgi duyduklarını belirttiler.
Rosatom’un kompozit bölümünün bir parçası olan şirketin Ticari Direktörü Alexander Kuralesov, konuyla ilgili olarak şunları belirtti: “Metal kompozit silindir üretimi, karbon elyaf tüketen önemli bir sektördür. Tahminlerimize göre, 700 atmosferlik ultra yüksek basınçlı kompozit silindirlerin kullanımı, hidrojen yakıtlı araçların bir parçası olarak hidrojen depolamak için standart ve kabul görmüş bir çözüm haline gelirken, talebi 2030 yılına kadar üç ila beş kat artacaktır.”
Bilgi notu:
Hidrojen enerjisi, Rosatom’un bilimsel ve teknolojik gelişiminde öncelikli alanlar arasında yer alıyor. Küresel ekonomide teknolojik lider konumunda bulunan Rosatom, düşük karbonlu teknolojilere geçişi de içeren küresel çevre gündemini desteklerken, aynı zamanda elektroliz gibi gelişmiş üretim yöntemlerinden depolamaya ve yerli ve yabancı tüketicilere taşımaya kadar hidrojen tedarik zinciri boyunca yerli teknolojik yetkinliklerin oluşturulması anlamına gelen ulusal hidrojen enerjisi gelişimi için stratejik bir program uyguluyor. Rosatom’un en büyük şirketleri, yeni gelişmiş elektroliz sistemleri de dahil olmak üzere bu alanda etkili ve küresel olarak rekabetçi çözümler üzerinde çalışıyor.
Rosatom Elektrik Enerjisi Bölümü, 2021 yılından bu yana hidrojenin büyük ölçekli üretimi ve tüketimi için hidrojen enerjisi teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik büyük çaplı bir yatırım projesini hayata geçiriyor. Entegre proje, yüksek sıcaklıkta gaz soğutmalı reaktör (HTGR) ve hidrojen üretmek için kimyasal ve mühendislik sistemi (CES) içeren bir nükleer enerji teknolojisi tesisi (NETP) geliştirmek için kullanılacak teknolojik çözümlerin üretilmesini (HTGR yakıt üretim teknolojisi ve metan dönüşüm teknolojisinin geliştirilmesi dahil); bir dizi yüksek verimli elektroliz tesisinin, yakıt elemanlarının, hidrojen depolama ve taşıma sistemlerinin geliştirilmesini ve hidrojen enerjisi işleyişi ve güvenliği için sistem desteği ile ilgili çalışmaları içeriyor.
NPO Centrotech, Rosatom’un Yakıt Bölümü’ne ait bir sanayi sitesi şirketi olma özelliği taşıyor. Benzersiz nükleer, askeri, havacılık, petrol ve gaz ve enstrüman mühendisliği yetkinliklerine sahip şirketin uzmanlık alanını, uranyum zenginleştirme için gaz santrifüjlerinin yanı sıra genel amaçlı endüstriyel ürünlerin üretimi oluşturuyor. Centrotech, ürün geliştirmeden imhasına kadar şirket içi tam bir teknolojik döngüye sahip.
Rosatom Yakıt Bölümü, nükleer yakıt üretiminin yanı sıra uranyum dönüştürme ve zenginleştirme şirketlerini, gaz santrifüjü üreticilerini ve araştırma ve tasarım şirketlerini de kapsıyor. Rus nükleer güç santrallerinin tek nükleer yakıt tedarikçisi olan bölüm, 15 ülkedeki 70’ten fazla reaktöre, 9 ülkede araştırma reaktörlerine ve Rus nükleer filosunun tahrik reaktörlerine yakıt sağlıyor. Dünyadaki her 6 reaktör bu bölüm tarafından üretilen yakıtla çalışıyor.
Rosatom Yakıt Bölümü, dünyanın en büyük zenginleştirilmiş uranyum üreticisi ve küresel kararlı izotop pazarının lideri konumunda bulunuyor. Yakıt Bölümü, kimya, metalurji, enerji depolama teknolojileri, 3D baskı, dijital ürünler ve nükleer tesislerin devreden çıkarılması alanlarında aktif olarak yeni işletmeler geliştiriyor. Yakıt Bölümü, Rosatom’un katkı teknolojileri ve elektrik depolama sistemleri için endüstri entegratörlerini içeriyor.
Rosatom’un Kompozit Bölümü, kompozit malzemelerin en büyük ulusal üreticisi, kompozit silindirler de dahil olmak üzere karbon fiber ve buna dayalı kompozit malzemelerin üretiminde endüstri entegratörü olma özelliği taşıyor. Bölüm, hammadde üretiminden bitmiş ürünlere kadar büyük ölçekli kapasitelere sahip bulunuyor. Modern bir araştırma ve geliştirme merkezi, PAN prekürsörü karbon elyafın ticari üretimi için tesislerin yanı sıra kumaş ve prepreg, fiberglas ve metal-kompozit silindirler de dahil olmak üzere kompozit malzemelerden yapılmış bitmiş ürünlerin üreticilerini içeriyor. Bölüm, aralarında 15 bölgede 16 üretim tesisi bulunan 29 şirketten oluşuyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
